Het is inmiddels al meer dan een jaar geleden dat je om te wedden op sport alleen bij Toto terecht kon. Sinds de Wet kansspelen op afstand online gokken toestaat zijn er niet alleen tientallen online casino’s, maar ook een groot aantal bookmakers in het bezit van een geldige Nederlandse vergunning.
Dat wedden op sport bij Nederlanders populair is, blijkt wel uit de schattingen van de omzet van 2022, want hoewel er ruim twee keer zoveel casino’s als bookmakers zijn, is de omzet van beiden ongeveer gelijk met bijna een half miljard euro. Om een idee te geven, de grotere aanbieders halen dagomzetten van meer dan een half miljoen.
Toch is de introductie van online gokken niet geheel vlekkeloos gegaan. Van tevoren waren er bijvoorbeeld al kritische geluiden van de sportbonden ten aanzien van het voorkomen en bestrijden van matchfixing. Juist omdat er steeds meer geld in weddenschappen omgaat en er daarnaast ook een verhoogd risico op witwassen bestaat, gelden er extra strenge regels, die onverwachte effecten kunnen hebben.
Een van de strenge regels is dat online bookmakers verdachte transacties bij de Financial Intelligence Unit moeten melden. Deze overheidsinstantie houdt zich bezig met het onderzoeken van vermoedens van witwassen en financiering van terrorisme. Het probleem is dat dit betekent dat sommige delen van de informatie geheim gehouden moeten worden en niet direct met de sportbonden mogen worden gedeeld.
Inmiddels is er binnen de Kansspelautoriteit een aparte afdeling opgericht, de SBIU (Sports Betting Intelligence Unit. Alle bestaande en nieuwe bookies zoals NetBet, Mr Green, Bwin en William Hill, moeten zowel hier, bij de organisator van de wedstrijd en bij de sportorganisatie ook melding maken van signalen van mogelijke matchfixing.
Het verschil met de meldingen aan de FIU is dat deze anoniem gemaakt moeten worden, persoonlijke gegevens mogen niet gedeeld worden, een organisator weet dus wel dat er vermoedens zijn, maar niet op welke spelers dit van toepassing is. Pas als de FIU na onderzoek besluit dat er concrete verdenkingen zijn, mogen de persoonlijke gegevens wel met sportorganisaties en opsporingsinstanties gedeeld worden.
Onlangs heeft de SBIU een over mogelijke matchfixing gedeeld waarin alle meldingen van mogelijke matchfixing geanalyseerd worden. De meldingen worden in twee categorieën opgesplitst, namelijk ongebruikelijke wedpatronen en weddenschappen van mensen betrokken zijn bij de wedstrijd of competitie waarop gewed wordt.
Wat opvalt is dat van de in totaal 40 meldingen ruim de helft (28) meldingen betreft over spelers uit het betaalde voetbal die op hun eigen wedstrijden of de competitie waar ze in spelen, wedden.
Als we deze cijfers vergelijken met de uitkomst van de “Enquête Gokgedrag Profvoetballers” van de spelersvakbond VVCS, lijkt het aantal meldingen nog duidelijk lager dan de werkelijkheid.
Uit enquête blijkt dat ruim de helft van de spelers in de Eredivisie en 40% van de spelers uit de Eerste divisie weleens op voetbalwedstrijden wed, waarvan 11% toegeeft ook op eigen wedstrijden in hun eigen divisie gegokt te hebben. Als we uitgaan van ongeveer 1000 betaalde voetbalspelers in Nederland, zou dat betekenen dat rond de 50 spelers de regel overtreden die inzetten op je eigen competitie verbiedt.
Hier moeten we er rekening mee houden dat winkels waar je nog ouderwets een wedbriefje kan kopen, waar er nog zo’n 5000 van zijn, niet direct een meldingsplicht hebben. De winkelier heeft natuurlijk ook geen persoonlijke gegevens over jou en je speelgedrag zoals online aanbieders dat wel hebben. Ook probeert 13% van de online weddende spelers actief te verbergen dat ze op zichzelf wedden door het account van iemand anders te gebruiken.
Door de aandacht in de media zal het voor veel spelers duidelijk worden dat er regels gelden voor het wedden op je eigen wedstrijden. Hoewel we pas meer over de betrokken spelers zullen horen als FIU-Nederland oordeelt dat een transactie echt verdacht is en ze besluiten om informatie te delen, spelen er in het buitenland vergelijkbare zaken.
De Engelse voetbalbond FA heeft vorige maand in het hoger beroep van Chris Maguire (Lincoln City) geoordeeld dat zijn schorsing van 6 weken voor het gokken op 52 wedstrijden in de divisie waar hij zelf speelde, terecht was. Je kunt hier de officiële stukken (in het engels) lezen.
Hoewel het praktisch gezien weinig gevolgen voor hem heeft omdat hij zonder club zit, betekent de media aandacht wel dat dit onderwerp nu bij veel ook (internationale) spelers bekender wordt.
Toch blijven weddenschappen maar een klein deel van het onderzoek naar matchfixing, en gezien de bedragen die er volgens de enquête van het VVCS door spelers zelf uitgegeven worden, nog geen € 100 per maand, lijkt het risico laag.
Een ander verhaal wordt het als je met een illegale goksite in zee gaat, zoals Dirk Kuyt en Wesley Sneijder gedaan zouden hebben. Dit soort partijen die in plaats van melding te maken met fysiek geweld dreigen, zijn natuurlijk wel een grote bedreiging voor eerlijke wedstrijden, als het om actieve spelers zou gaan.
Zoals de SBIU zelf aangeeft, is het nog te vroeg om de precieze risico’s van gokgerelateerde matchfixing te beoordelen. Pas wanneer er volgend jaar nieuwe cijfers zijn om de huidige mee te vergelijken, en wanneer duidelijk is wat onderzoek door de FIU heeft opgeleverd, zal er een duidelijker beeld ontstaan.
<
